Dat er een relatie is tussen goede arbeidsomstandigheden, werkgeluk en productiviteit, is duidelijk. Maar wat kan je als werkgever daaraan doen en hoe bespaar je onnodige kosten? Daarover gaan we in gesprek met Ruben van Mook, directeur van Arbode, professionals in preventie.
Het resulteerde in dit mooie drieluik.
De Risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E) is verplicht voor iedere werkgever. Maar wat kun je er als ondernemer écht mee? Ruben van Mook, directeur van Arbode ziet de RI&E als veel meer dan een vinkje op de checklist. In dit eerste deel legt hij uit waarom het een krachtig stuurmiddel is voor ieder mkb-bedrijf.
“Veel ondernemers zien de RI&E vooral als een verplichting. Dat begrijp ik wel. Maar als je het goed inzet, is het veel meer dan dat. Het is een manier om grip te houden op je bedrijf én op je mensen. Je krijgt inzicht in de risico’s en kunt heel concreet aan de slag met verbeteringen. Zo stuur je niet alleen op veiligheid, maar ook op een gezonder en sterker bedrijf voor de toekomst.”
“Zeker niet. Een RI&E is geen lijstje dat je even afvinkt en daarna in een map stopt. Het is de basis van goed arbobeleid. Zo kan je zelf kiezen waar je begint en hoe je het aanpakt. En het voorkomt dat je achteraf moet reageren op iets dat eigenlijk al eerder zichtbaar was.”
Een RI&E is de basis van goed arbobeleid.
“Omdat de risico’s er al zijn. En omdat ongelukken of uitval je veel meer kosten dan het voorkomen ervan. In 2023 waren er bijvoorbeeld 130.000 bedrijfsongevallen waarbij mensen minimaal één dag verzuimden. Dat komt neer op minimaal 1,3 miljoen dagen. Als je rekent met een gemiddelde van € 325 per dag, praat je over honderden miljoenen aan kosten per jaar. Met een goede RI&E kun je veel van die schade voorkomen.”
“Absoluut. De RI&E geeft je als ondernemer het stuur in handen. Je ontdekt waar het beter kan, voorkomt boetes én laat zien dat je goed voor je mensen wilt zorgen. En dat telt mee, zeker op de krappe arbeidsmarkt.”
RI&E geeft je als ondernemer het stuur in handen
Wat heb je aan een RI&E als je ermee aan de slag gaat? In dit tweede deel neemt Ruben je mee in de praktijk van mkb-bedrijven die met relatief simpele oplossingen grote stappen zetten, bijvoorbeeld als het gaat om fysieke veiligheid en mentale belasting. Zo ontdek je hoe kleine veranderingen een groot verschil maken.
“Een RI&E begint met goed kijken: wat kan er misgaan op de werkvloer? Dat gaat niet alleen over machines of trappen. Ook werkdruk, agressie of onduidelijkheid in taken zijn risico’s. Die zet je op een rij, van groot naar klein. Daarna maak je een plan van aanpak. Daarin staat: wat gaan we doen, wie doet het en wanneer?”
Een RI&E begint met goed kijken
“Dat is het ook. En je hoeft het niet alleen te doen. ZekerArbo helpt bijvoorbeeld bij het opstellen van de RI&E. En als je een erkend branchespecifiek instrument gebruikt en minder dan 25 mensen in dienst hebt, hoef je de RI&E niet eens te laten toetsen. Het belangrijkste is: je ziet waar de risico’s zitten, en je gaat er iets mee doen.”
“Zeker. Een bedrijf ontdekte via de RI&E dat er te weinig tilhulpmiddelen waren in het magazijn. Medewerkers kregen daardoor rugklachten. Met een paar slimme hulpmiddelen was dat opgelost. Of neem een metaalbedrijf dat beter is gaan afzuigen bij laswerk. Minder lasrook, gezondere medewerkers. Dat soort aanpassingen kosten vaak weinig, maar leveren veel op.”
“Ja, en dat is hard nodig. Bij een dierenkliniek vroeg men in de RI&E hoe medewerkers het leidinggeven ervaarden. Men ervaarde stress tengevolge van het leidinggeven. Dit bespreken tijdens werkoverleg en duidelijke afspraken maakten veel verschil. Bij een reclamebureau werd de werkdruk aangepakt na signalen van overbelasting. Minder uitval, meer energie. Dat zijn directe winsten. En het mooie is: medewerkers voelen zich ook echt gehoord. Dat werkt door in de sfeer én in het werkplezier.”
Een veilige werkplek is goud waard voor je mensen én voor jou als werkgever. In dit laatste deel van het drieluik vertelt Ruben waarom een actuele RI&E ook telt voor je imago, je verzekeringen en je aantrekkingskracht op de arbeidsmarkt. Want goed zorgen voor je medewerkers is ook slim ondernemen.
“Omdat je met een goede RI&E laat zien dat je je mensen serieus neemt. En dat je als werkgever professioneel te werk gaat. Dat helpt niet alleen bij het voorkomen van problemen, maar ook bij het aantrekken én vasthouden van personeel.”
“Steeds meer medewerkers – vooral jongere generaties – vinden het belangrijk dat hun werkgever zorgt voor een veilige en gezonde werkplek. Als je kunt laten zien dat je dat goed geregeld hebt, bijvoorbeeld met een actuele RI&E, ben je een aantrekkelijker werkgever. Zeker in sectoren waar goed personeel schaars is.”
“Dat is een belangrijk punt. Als er iets gebeurt op de werkvloer en je hebt geen RI&E, dan kan een verzekeraar besluiten niet uit te keren. Denk aan een bedrijfsongeval. Dat risico wordt vaak onderschat, maar de financiële gevolgen kunnen groot zijn. Een RI&E is dus niet alleen een beschermmiddel voor je mensen, maar ook voor jezelf als ondernemer.”
“Dat hangt af van je situatie. Heb je minder dan 25 medewerkers? Dan kun je zelf aan de slag met een erkend branchespecifiek RI&E-instrument via bijvoorbeeld rie.nl. Maar je kunt het ook uitbesteden. ZekerArbo helpt mkb’ers dagelijks met het opstellen en uitvoeren van een praktische RI&E. Dan weet je zeker dat alles klopt én dat het werkbaar is.”
“Wacht niet tot er iets misgaat. De RI&E helpt je om problemen vóór te zijn. Het is geen papieren verplichting, het is een praktisch stuurmiddel. Gebruik het om jouw bedrijf veiliger, gezonder én toekomstbestendiger te maken. En doe dat samen met een partij die weet wat er speelt in jouw branche.”
Wil je aan de slag met de RI&E, maar weet je niet waar te beginnen? ZekerArbo helpt je graag met een praktische aanpak die past bij jouw bedrijf. Neem gerust contact met ons op.
