Stress is gezond, als het in balans is

Een gesprek met Helen van Empel (Yet)

Over mentale veerkracht, positieve stress en de preventieve kracht van vroegtijdig ingrijpen

Stress. Alleen al het woord roept vaak iets negatiefs op. Maar volgens psycholoog Helen van Empel, mede-oprichter van Yet, mag stress juist wat meer eerherstel krijgen. “Stress is niet per definitie slecht,” zegt ze. “Het is een natuurlijke reactie van je lichaam. Het houdt je scherp, helpt je focussen en geeft energie. Maar het moet wel in balans blijven.”

Helen praat openhartig en enthousiast over haar missie om mentale hulp laagdrempelig, snel en effectief te maken. En over hoe we anders kunnen leren kijken naar stress. Niet als een vijand, maar als een signaal dat ons iets probeert te vertellen.

Ingrijpen vóórdat het te laat is

“Een mentale uitdaging staat nooit op zich,” begint Helen. “Het is altijd een samenloop van omstandigheden. Werkdruk, thuissituatie, gezondheid, financiële zorgen; alles grijpt in elkaar. Als je te lang doorloopt met stress, kan het een negatieve spiraal worden. Maar als je in een vroeg stadium ingrijpt en bespreekt waar je mee zit, kun je net een andere afslag nemen.”

Dat klinkt logisch, maar in de praktijk wachten veel mensen te lang. Uit cijfers van TNO (2024) blijkt dat 1 op de 6 werkenden kampt met burn-outklachten. En dat ruim 37% van het langdurig verzuim in Nederland stressgerelateerd is. De gemiddelde duur van een burn-out? Meer dan 280 dagen.

Helen: “We zien vaak dat mensen pas hulp zoeken als ze al volledig zijn uitgevallen. Terwijl juist een kort, oplossingsgericht gesprek aan het begin van de klachten enorm verschil kan maken. Dan hoef je niet maanden te herstellen, maar kun je in weken weer in balans komen.”

Van wachttijd naar actietijd

Helen weet waar ze over praat. Als oprichter van One Session introduceerde ze eerder al een de innovatieve single session therapie aanpak, waarin één goed gesprek op het goede moment meer impact kan hebben dan een traject waar iemand weken op moet wachten. Later zette ze samen met Zorg van de Zaak (nu: Colbe) het nieuwe label Yet op, met als missie: mentale hulp op het moment dat het nodig is.

“De traditionele GGZ is overbelast,” legt ze uit. “De wachttijden zijn lang, er is altijd een verwijzing nodig en dat maakt de drempel hoog. Terwijl iemand die vandaag vastloopt, nú iets nodig heeft. Niet over drie maanden.”

Met Yet bouwde ze een netwerk van professionals: van psychologen tot loopbaancoaches, van vertrouwenspersonen tot life counselors. Hun gezamenlijke doel? Mensen regie geven over hun eigen mentale gezondheid.

“De regie ligt bij de mensen zelf,” benadrukt Helen. “We willen dat ze ervaren: ik kan zelf iets doen, ik hoef niet te wachten tot het erger wordt. Dat gevoel van grip is enorm krachtig.”

De traditionele GGZ is overbelast

De positieve kant van stress

Volgens Helen moeten we onze kijk op stress veranderen. “Stress is niet de boosdoener, maar een boodschapper. Een seintje van je lichaam dat iets aandacht nodig heeft. Dat kan een deadline zijn, een conflict op werk of een verandering in je leven. Het probleem ontstaat pas als we die signalen negeren.”

Helen: “Je hebt stress nodig om te presteren, maar je hebt ook rust nodig om te herstellen.

Onderzoek van de Universiteit van Tilburg (2023) bevestigt dat mensen die leren omgaan met stress (in plaats van het te vermijden) meer veerkracht en zelfvertrouwen ontwikkelen. Ze presteren beter, ervaren meer werkplezier en verzuimen minder.

De kracht van een vroeg gesprek

Bij ZekerArbo weten we: hoe eerder je erbij bent, hoe beter. Vroegtijdig ingrijpen scheelt niet alleen veel leed, maar ook veel tijd en geld. Uit cijfers van 2024 blijkt dat één verzuimdag gemiddeld €260 kost. Bij een burn-out lopen de kosten al snel op tot tienduizenden euro’s per medewerker.

Helen ziet het bij Yet dagelijks: “Als een medewerker die bij de eerste signalen met een coach of psycholoog praat, is één gesprek meestal genoeg om weer goed zelf verder te kunnen. Terwijl iemand die pas hulp krijgt na maanden overbelasting veel langer nodig heeft om te herstellen. Het is echt een kwestie van timing.”

Daarom pleit ze voor een cultuur waarin mentale gezondheid niet zwart-wit is, ziek of gezond, professional of geen professional maar een gebied waarin we zelf, en samen veel kunnen doen. “Niet wachten tot iemand instort, maar snel het gesprek aangaan en bijsturen!”

Mentale fitheid hoort bij vitaliteit

Het initiatief van Yet sluit perfect aan bij de bredere beweging richting mentale fitheid op de werkvloer. Waar vitaliteit vroeger vooral ging over sporten en gezond eten, hoort mentale energie daar nu volwaardig bij.

“Mentale fitheid is de basis,” zegt Helen. “Je kunt nog zo goed slapen en bewegen, maar als je hoofd overloopt, houdt het ergens op. Andersom werkt het ook: wie mentaal sterk is, zorgt beter voor zichzelf en functioneert beter in werk én privé.”

Yet biedt daarom niet alleen therapie, maar ook coaching en preventieve ondersteuning. Alles gericht op het vergroten van veerkracht.

Helen: “We willen af van het idee dat hulp pas nodig is als je vastloopt. Soms is één gesprek met een professional al genoeg om weer perspectief te krijgen.”

Mentale fitheid is de basis, zegt Helen

Samen sterk voor mentaal welzijn

Wat Helen drijft, is duidelijk: ze wil een beweging op gang brengen. “We hebben een team van gepassioneerde professionals die allemaal geloven dat het anders kan en moet,” zegt ze enthousiast. “Iedereen draagt zijn steentje bij, en dat maakt ons sterker als collectief.”

En dat collectief groeit. De diensten van Yet zijn inmiddels onderdeel van de arbodiensten van MKB FiT Premium en MKB FiT Excellent – waarmee ondernemers en hun medewerkers via ZekerArbo direct toegang hebben tot snelle, professionele hulp.

Helen besluit: “We willen dat mentale hulp net zo vanzelfsprekend wordt als naar de fysiotherapeut gaan bij een stijve schouder. Hoe eerder je erbij bent, hoe kleiner de kans dat het een groot probleem wordt.”

Even samenvatten

Stress is gezond, zolang het in balans is.
Vroegtijdig ingrijpen voorkomt langdurig verzuim en bevordert herstel.
Yet biedt directe toegang tot psychologen, coaches en vertrouwenspersonen, zonder wachttijden.
MKB FiT Premium en Excellent van ZekerArbo maken mentale fitheid bereikbaar voor iedereen.

Of zoals Helen het zelf mooi zegt:

“Stress hoort bij het leven. En als je leert luisteren naar wat het je vertelt, wordt het geen last, maar een kracht.”

Meer weten over hoe ZekerArbo helpt om mentale fitheid in jouw organisatie te versterken?

Bekijk de mogelijkheden van MKB FiT Premium en MKB FiT Excellent, en ontdek hoe kleine stappen grote impact kunnen hebben.